दशकात जितके सकारात्मक बदल झाले आहेत त्याच वेगाने देशाने महागाईची टक्केवारी सुद्धा वाढत आहे, स्वतः विचार करा, तुम्ही, 1998 साली, एक कप कॉफी घेण्यासाठी कॅफेमध्ये जात आहात. त्याची किंमत फक्त ₹8 आहे, आणि आता 2022 मध्ये त्याच कॅफेमध्ये परत येत आहात, त्याच कप कॉफीची ऑर्डर देत आहात परंतु त्यासाठी तुमची किंमत ₹196 आहे (दरवर्षी 7% महागाई लक्षात घेता).
केवळ एक कप कॉफीच्या किमतीत झालेली ही प्रचंड वाढ हे महागाईचे भीषण उदाहरण आहे. त्यामुळे महागाई किंवा सामान्य माणसाच्या भाषेत ‘जीवनाच्या खर्चात’ वाढ झाल्यामुळे आपण खरेदी आणि वापरत असलेल्या प्रत्येक गोष्टीवर परिणाम होतो.
भारतात, सरासरी वार्षिक महागाई दर पूर्वी अंदाजे 7% होता जो आता 2021 मध्ये 5.7% वर आला आहे.
महागाई म्हणजे नक्की काय?
महागाई म्हणजेच कालांतराने वस्तू आणि सेवांच्या किमतीत होणारी वाढ आणि पैशाचे मूल्य कमी होण्याचे वर्णन करण्यासाठी वापरली जाणारी संज्ञा आहे.
ती तुमची खर्चाची क्षमता कमी करते. तुम्ही तरुणाईत असताना तुमच्यासाठी ₹10 चा काय अर्थ होता आणि आता मुलांसाठी याचा अर्थ काय आहे याचा विचार करा.दरवर्षी प्रत्येक वस्तूची किमंत वाढत आहेत, पण तुमचे उत्पन्न महागाईच्या अनुषंगाने वाढत आहे का? प्रत्येकाच्या बाबतीत नाही.
या ठिकाणी मध्यम आणि कमी उत्पन्न असलेल्या लोकांना त्यांचे जीवनमान राखण्यासाठी संघर्ष करावा लागतो.
महागाईमुळे तुमच्या नियमित खर्चात 2 ते 3% वाढ अल्पावधीत फारशी वाटत नसली तरी दीर्घकाळात, विशेषत: सेवानिवृत्तीची योजना आखताना त्याचा महत्त्वपूर्ण परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे उत्पन्न आणि खर्चातील चढाओढ आणखी कठीण होऊ शकते. परिणामी, भविष्यासाठी बचत करताना, तुम्ही अशा योजनांकडे लक्ष दिले पाहिजे ज्या महागाईला मागे टाकतील.
महागाईचे कारण काय?
महागाई हा एक मोठा आर्थिक धोका आहे. महागाई वाढण्यास कारणीभूत ठरणारा सर्वात मोठा घटक म्हणजे मागणी आणि पुरवठ्यातील असमतोल. पुरवठा मर्यादित आणि मागणी जास्त असल्यास महागाई अटळ असते. उदाहरणार्थ, बंगळुरू आणि मुंबई सारख्या प्रमुख शहरांमध्ये घरांच्या वाढत्या किमती घ्या.
कमी पुरवठ्यामुळे सेंद्रिय भाज्या आणि फळेदेखील महाग आहेत. कच्चा माल आणि मजुरी यासारखे उत्पादन खर्च वाढल्याने किंमती देखील वाढतात. उत्पादने आणि सेवांच्या मागणीत वाढ झाल्यामुळे महागाई वाढू शकते, कारण लोक त्यांच्यासाठी अधिक पैसे देण्यास तयार असतात. जर जास्त किंमत द्यायची इच्छा असेल तर कोणी वस्तू कमी दरात का विकेल?
किमती वाढवणारा आणखी एक घटक म्हणजे अत्याधिक चलन प्रवाह. जेव्हा जास्त मुद्रित पैसा अर्थव्यवस्थेत प्रवेश करतो तेव्हा चलनाचे मूल्य कमी होते.
महागाई तुमच्यासाठी आणि तुमच्या गुंतवणुकीसाठी धोका आहे का?
होय! तुमच्या पोर्टफोलिओचा बराचसा भाग निश्चित उत्पन्न साधनांमध्ये गुंतवला असल्यास, महागाई हा तुमच्यासाठी मोठा धोका आहे.
किंबहुना, तुमच्याकडे भरपूर रोखअसल्यास त्याचा तुम्हाला अधिक फटका बसेल. दुसर्या मार्गाने सांगायचे तर, चलनवाढ म्हणजे चक्रवाढ व्याजात वाढ
प्रत्येक वर्षीची महागाई मागील वर्षाच्या महागाईच्या वर चक्रवाढ केली जाते, त्याचा परिणाम चक्रवाढ व्याजासारखाच असतो.
खालील परिस्थितीचा विचार करा: तुम्ही एका ठेवीमध्ये रु. 1 लाख गुंतवता जे तुम्हाला प्रति वर्ष 8% व्याज देते. त्याच वेळी, किंमती सरासरी 8% वार्षिक वेगाने वाढत आहेत.या परिस्थितीत तुमची चक्रवाढ परतफेड महागाईच्या बरोबरीने राहतील.
एकूण रक्कम वाढणार असली तरी, तुम्ही त्याद्वारे साध्य करू शकता तेवढी होणार नाही. तर, दहा वर्षांनंतर, तुमचे ₹1 लाख वाढून ₹2.16 लाख झाले आहेत.
तथापि, तुम्ही ₹1 लाखात खरेदी केलेल्या वस्तूंची आता सरासरी 2.16 लाख रुपये मोजावी लागतील. प्रत्यक्षात, तुमच्या ₹1 लाखात आता दहा वर्षांपूर्वीच्या तुलनेत कमी क्रयशक्ती आहे. तुमच्या पैशाच्या प्रमाणात होणारी वाढ ही केवळ एक मृगजळ आहे जी किमतीत झालेल्या वाढीमुळे प्रत्यक्ष मुळीच प्रभावी ठरत नाही.
महागाईशी जुळवून घेण्यास असमर्थता ही एक व्यापक समस्या आहे.वास्तविक, आपल्यासाठी कमी चलनवाढीची अर्थव्यवस्था बनणे हाच उपाय आहे, परंतु ते सध्या तरी शक्य नसल्यामुळे, आपल्यासारख्या मर्यादित बचतकर्त्यांनी आणि गुंतवणूकदारांनी नेहमीच महागाईशी जुळवून घेतले पाहिजे कारण त्यातून काहीही उत्तर नाही. महागाई अटळ आहे हे मान्य करून अशा परिस्थितीत योग्य गुंतवणुकीचे मार्ग शोधणे हे शहाणपणाचे ठरेल.
मग तुम्ही महागाईवर मात कशी करू शकता?
महागाईचा तुमच्या सर्व गुंतवणुकीवर कसा प्रभाव पडेल हे सांगणे अशक्य आहे, परंतु त्यावर मात करण्यासाठी तुम्ही पर्याय शोधू शकता:
1. तुमच्या मासिक बजेटची योग्य आखणी
तुम्हाला तुमच्या घरातील बजेटची पुनर्गणना करावी लागेल. आवश्यक आणि अतिरिक्त दोन्हीसाठी तुमच्या खर्चाचे परीक्षण करा.तुमचे पर्याय तपासा आणि तुम्ही कुठे कमी करू शकता ते तपासा. वगळता येणारे खर्च बजेटमधून काढूनच टाका. किंवा निदान एक महिन्याद अशा पद्धतीने हे खर्च करण्याचा पर्याय विचारात घ्या. तुमच्या कमाईची टक्केवारी म्हणून तुमचे घरगुती बजेट सांभाळणे हा ट्रॅकवर राहण्याचा आणखी एक मार्ग आहे.
उदाहरणार्थ, जर तुम्ही ₹50,000 कमावले आणि तुमचा घरगुती खर्च ₹30,000 असेल, तर तो तुमच्या पगाराच्या 60% होईल.तुम्ही तुमच्या उत्पन्नाच्या 60% वर तुमचे घर खर्च ठेवण्यास सक्षम असावे.
2. म्युच्युअल फंड/शेअर्समध्ये गुंतवणूक करा:
महागाईचा सामना करण्याचा हा एक उत्तम मार्ग आहे. चांगली मूलभूत तत्त्वे असलेल्या कंपन्या महागाईचा सामना करू शकतात आणि नफा मिळवू शकतात, अशा प्रकारे या कंपन्या गुंतवणूक करू शकतात.सर्व गुंतवणूकदारांना हे शिकवले जाते की स्टॉकमध्ये गुंतवणूक करणे धोकादायक आहे. तथापि, महागाई हा मोठा धोका आहे हे समजण्यासाठी थोडासा विचार करावा लागतो.आणि, महागाई कायम ठेवण्यासाठी आणि त्यावर खरा नफा मिळवण्यासाठी, तुम्हाला महागाई वाढलेल्या गोष्टीत गुंतवणूक करावी लागेल.
तुम्ही दीर्घ कालावधीसाठी SIP (सिस्टमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन) मध्ये पैसे देखील ठेवू शकता, जे तुम्हाला बाजारातील अस्थिरता आणि महागाईचा सामना करण्यास मदत करेल.असे अनेक म्युच्युअल फंड आहेत जे भरघोस परतावा देतात जे महागाईचा सामना करण्यासाठी पुरेसे आहेत.
3. सोने आणि चांदीमध्ये गुंतवणूक करा:
आपल्या सर्वांना माहित आहे की सोने आणि चांदीसारख्या वस्तू महागाईमध्येसुद्धा गुंतवणुकीचा प्रथम मार्ग म्हणून पाहिल्या जातात. जेव्हा चलनाचे मूल्य घसरते तेव्हा गुंतवणूकदार सोन्याचा सुरक्षित पर्याय निवडतात. हे महागाईपेक्षा जास्त परतावा देते. गुंतवणूकदाराच्या पोर्टफोलिओमध्ये सोन्याचा 10-20% वाटा असावा.
ही दीर्घकालीन गुंतवणूक मानली पाहिजे, जर तुम्ही आधीपासूनच सोन्यामध्ये गुंतवणूक केली नसेल, तर तुम्ही गोल्ड ईटीएफ, गोल्ड म्युच्युअल फंड बचत योजना किंवा सर्वात सोयीस्कर आणि सुरक्षित पर्याय, डिजिटलमध्ये गुंतवणूक करून हळूहळू तुमची होल्डिंग वाढवू शकता.
जार तुमचे पैसे डिजिटल गोल्डमध्ये आपोआप गुंतवून तुम्हाला इन्फ्लेशन-प्रूफ राहण्यास मदत करते, तुम्हाला सतत महागाईपासून संरक्षण देते. तुमच्या ऑनलाइन व्यवहारांमधून तुमचे अतिरिक्त बदल गुंतवून ते प्रक्रिया अधिक सुलभ करते जेणेकरून गुंतवणूक करणे तुम्हाला ओझे वाटणार नाही.
बचत व गुंतवणूक हा आयुष्याचा एक भाग आहे. महागाईच्या पुढे राहा आणि लहान पावले उचलून महागाईवर मात करण्याचा प्रयत्न सुरु करा - तुमचे पैसे जार ॲपद्वारे सोन्यामध्ये गुुंतवा.
